ဗုဒၶဘာသာသာသနာ့အလံေတာ္ စတင္တည္ထြင္ရန္ အၾကံျပဳသူမွာ အေမရိကန္နိုင္ငံသား
ကာနယ္ေအာ္လ္ေကာ့ ဆိုသူပင္ျဖစ္ပါတယ္။
သူ႕ကို ၁၈၃၂ ခုနွစ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၊ နယူးဂ်ာစီ ျပည္နယ္ ေအာရိန္းျမိဳ႕ ဇာတိ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ (၂၉)နွစ္ အရြယ္တြင္ အေမရိကန္ ေငြ၀ယ္ကၽြန္စနစ္တိုက္ဖ်က္ေရး စစ္ပြဲၾကီးတြင္ပါ၀င္ အမႈထမ္းခဲ့ျပီးေနာက္ စစ္ၾကီးျပီးေသာအခ်ိန္တြင္ အစိုးရ အမႈထမ္း အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ရင္း ရွရုားလူမ်ိဳးစိတ္ပညာရွင္ မဒမ္ဘာလာစကီး(၁၈၃၁-၁၈၉၁)၏စာေပမ်ားကို ေလ့လာခဲ့သူျဖစ္ျပီး ၁၈၇၅ တြင္ နယူးေယာက္ျမို႔တြင္ သီအိုဆုိဖီအသင္းကို တည္ေထာင္ျခင္းျပီး ၁၈၇၉ ခုနွစ္တြင္ သီအိုဆုိဖီအသင္းခ်ဳပ္ကို အိႏၵိယနိုင္ငံတြင္ ေျပာင္းေရႊ႕ျပီး သာသနာျပဳခဲ့ပါသည္။
ထို႔ေနာက္ သီဟိုလ္က်ြန္းတြင္ ..အရွင္ အနာဂါရိကဓမၼပါလ.. နွင့္ ေတြ႔ဆံုျပီး ဗုဒၶဘာသာကို ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ ဆက္လက္ျပီး သာသနာျပဳလုပ္ငန္း မ်ားကိုဆက္ လက္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျပီး ျမန္မာနိင္ငံသို႔လာေရာက္၍လည္း သီအိုဆိုဖီအသင္းတို႔ကို တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ သာသနာ့လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္အတြင္း ဗုဒၶေန႔အခမ္း အနားမ်ား ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ပူေဇာ္ပြဲမ်ားတြင္ သာသနာ့ဆိုင္ရာအလံမ်ား လႊင့္ထူမႈနွင့္ ပက္သက္ျပီး လြင့္ထူစရာအလံမရွိသည္ကို သူသတိျပဳခဲ့မိပါတယ္။
သူသည္ ကိုလံဘိုေကာ္မတီနွင့္ ေဆြးေႏြးျပီး ဘုရားရွင္ ၏ေရာင္ျခည္ေတာ္ ေျခာက္သြယ္အလံကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ သာသနာ့အလံေတာ္ စတင္အသံုးျပဳျခင္း
===========================
ထိုဒီဇိုင္းကို သီဟိုဋ္သာသနာ့ဥေသွ်ာင္(သာသနာပိုင္)ဆရာေတာ္ ..သီရိသူမဂၤလမဟာေထရ္..ထံတင္ျပရာ ဆရာေတာ္ၾကီးက အတည္ျပဳေတာ္ မူသျဖင့္ ၁၈၈၅ ခု ဧျပီလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ က်ေရာက္သည့္ ကဆုန္လျပည့္ေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ သာသနာ့အလံကို ပထမဦးဆံုး လႊင့္ထူခဲ့ၾကပါတယ္။
ထိုအခ်ိန္က သာသနာ့အလံကို ေဒသအတြင္းတြင္သာ အသံုးျပဳခဲ့ၾကပါသည္။ ေနာင္တြင္ အရွင္အနာဂါရိကဓမၼပါလသည္ ဂ်ပန္နိုင္ငံ စေသာ နိုင္ငံအသီးသီးကို သယ္ယူျဖန္႔ခ်ီခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အစတြင္ မ်ားစြာမတြင္က်ယ္ခဲ့ေခ်။ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္တြင္ သီဟို႗္နိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ဗုဒၶဘာသာကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ဖိတ္ၾကားျပိး မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ ကႏၵီျမိဳ႔တြင္ ကမာၻဗုဒၶဘာသာ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို စတင္ဖြဲ႔စည္း တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။
၄င္းအဖြဲ႔၏ အလုပ္အမႈေဆာင္ေကာ္မတီက ဗုဒၶဘာသာနိုင္ငံမ်ား ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္ေသာ နိုင္ငံမ်ားရိွ ဗုဒၶဘာသာအသင္းအဖြဲ႔မ်ားကတူညီေသာအမွတ္လကၡဏာအျဖစ္ သီဟိုဋ္ႏိုင္ငံတြင္
အသံုးျပဳ လ်က္ရွိေသာ ဗုဒၶသာသနာ့အလံကို တညီတညြတ္တည္း လက္ခံအသံုးျပဳၾကရန္ ႏိုင္ ငံေပါင္း ၂၀ မွ ကိုယ္စားလွယ္ အားလံုးကလည္း လက္ခံၾကသျဖင့္ ၁၉၅၁ ခုနွစ္၊ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ထိုအလံကို သာသနာ့အလံအျဖစ္ လႊင့္ထူခဲ့ၾကပါတယ္။
ထိုအခ်ိန္မွစတင္ျပီးေနာက္ ကမာၻတစ္၀ွမ္းလံုးရွိ ဗုဒၶဘာသာအသင္း အဖြဲ႔မ်ားသည္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ေရာင္ျခည္ေတာ္ ေျခာက္ပါးကို ဒီဇိုင္းျပဳလုပ္ထားေသာ အလံကုိ သာသနာ့အလံေတာ္အျဖစ္ အထိမ္း အမွတ္ျပဳကာ အသံုးျပဳခဲ့ၾကျခင္းပင္ ျဖစ္ပါတယ္။
(သက်၀ံသ၏ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ စာအုပ္မွ ေကာက္နုတ္တင္ျပပါသည္။)
No comments:
Post a Comment